Đền Angkor Thom, thủ đô cuối cùng của người Khmer

15:53 | 08/01/2018

Angkor Thom (còn gọi là đền Đế Thích) là thủ đô cuối cùng và lâu dài nhất của người Khmer, được vua Jayavarman VII khôi phục và xây dựng mở rộng vào cuối thế kỷ XII.

Các đền thờ nổi tiếng nhất của thời kỳ trước Angkor Thom là Baphuon - ngôi đền quốc gia cũ và Phimeanakas - ngôi đền đã được nhập vào Cung điện Hoàng gia. Tiếp đó, người Khmer đã không phân biệt rõ ràng giữa Angkor Thom và Yashodharapura, vào thế kỷ 14, có một tấm bia vẫn còn sử dụng tên thủ đô Angkor Thom là Yashodharapura. Người ta phỏng đoán rằng, tên Angkor Thom được sử dụng ít nhất từ thế kỷ 16 - có nghĩa là Thành phố vĩ đại.

Ảnh: Khu đền Angkor Thom

Angkor Thom rộng 9km2, bên trong có nhiều đền thờ đã xây dựng từ các thời kỳ trước cũng như các đền thờ được vua Jayavarman và những người nối nghiệp ông xây dựng. Thành phố này nằm cách hồ Tonle Sap khoảng 1/4 dặm, cổng phía Nam của Angkor Thom nằm cách thành phố Siem Reap 7,2km về phía Bắc, cách cổng vào đền Angkor Wat l,7km về phía Bắc. Các bức tường thành cao 8m, dài 3km, bên ngoài là hào nước bao quanh. Tường thành được xây bằng đá ong với bờ công sự trên đỉnh. Tại mỗi hướng Đông, Tây, Nam, Bắc đều có một cổng thành. Các con đường dẫn từ các cổng thành đến thẳng đền Bayon - trung tâm thành phố. Cách cổng phía Đông 500m là cổng Chiến thắng. Con đường Chiến thắng chạy song song với con đường phía Đông dẫn tới Quảng trường Chiến thắng và Cung điện Hoàng gia ở phía Bắc Bayon. Ngôi đền cuối cùng được biết xây dựng tại Angkor Thom là Mangalartha, khánh thành năm 1295. Từ đó, các công trình thỉnh thoảng lại được sửa chữa, nhưng hầu hết các công trình được xây dựng sau này bằng các vật liệu dễ hỏng đã không tồn tại được đến nay. Trong các thế kỷ tiếp theo, Angkor Thom vẫn là thủ đô của vương quốc trong thời kỳ suy tàn cho đến khi nó bị bỏ hoang bắt đầu từ khoảng trước năm 1609.

Ảnh: Cổng phía Nam đền Angkor Thom

Angkor Thom được xây dựng theo phong cách Bayon (phong cách như nghệ thuật Baroque - thời Phục Hưng Ý, mang hình thức kiểu cách, trang trí rậm rạp). Điều này thể hiện ở quy mô lớn trong các công trình cũng như việc sử dụng rộng rãi chất liệu đá ong làm vật liệu xây dựng như lát các lối vào thành phố, làm hình tượng Naga tại mỗi tháp và tạc các tháp mặt người. Điểm nổi bật là các cổng thành hiện rõ kiến trúc hình tháp, trên nóc có 4 chân dung to, đường nét từ bi như mặt Phật. Các khuôn mặt này có thể đại diện cho chính nhà vua, Quan Thế Âm bồ tát (Avalokitesvara), các thần hộ vệ các hướng của vương quốc, hoặc một kết hợp nào đó của những vị này. Trước mặt mỗi cổng thành có một bờ đường đắp ngang qua hào nước, dọc theo mỗi bên đường có một hàng các Deva (theo đạo Hindu, đây là các vị thần), mỗi hàng nâng một Naga (hình tượng một con rắn dài to khỏe, có nhiều đầu) trong tư thế kéo co. Có vẻ đây là một hình tượng về truyền thuyết Samudra manthan (khuấy Biển Sữa) - một truyền thuyết phổ biến tại Angkor. Đền-núi Bayon, hay chính cổng thành có thể là cái trục của sự kiện khuấy biển. Các Naga này có lẽ đại diện cho sự chuyển dịch từ thế giới loài người tới thế giới của thần thánh (đền Bayon), hoặc là các thần hộ vệ. Các cổng vào có kích thước 3,5 X 7 m và có thể đã được đóng bằng các cánh cửa gỗ.

Tại mỗi góc Angkor Thom là một Prasat Chrung (kiểu điện thờ đặt tại góc) được xây dựng bằng sa thạch và thờ Quan Thế Âm. Các điện thờ này có hình chữ thập với một tháp trung tâm và hướng về phía Đông. Trong khu đền Angkor Thom, trừ đền Bayon, tất cả các di tích chính đều nằm tại phía Tây hoặc phía Đông của Quảng trường Chiến thắng.

 


Cũ hơn Mới hơn