Đây là một thung lũng lớn do vết nứt trái đất được tạo ra cách đây 20 triệu năm. Khi vỏ trái đất còn yếu, đã tách tạo ra một vết nứt từ Tây Nam châu Á chạy dài đến Đông Phi.
Với chiều dài cắt ngang qua nhiều quốc gia châu Phi như Kenya, Ethiopia, Tanzania, Malavvi Mozambique, thung lũng Great Rift được biết đến như một vết nứt lớn nhất của vỏ trái đất, có chiều rộng hơn 100km, nơi hẹp nhất là 45km, hai bên là vách núi lởm chởm đá tai mèo. Nơi có bờ vách núi cao nhất khoảng gần 2.000m, nơi thấp nhất cũng gần 600m.
Trong suốt chiều dài hàng nghìn cây số, thung lũng này có vô số suối nước nóng và rất nhiều hồ nhỏ có cá và các loại tảo cùng hàng triệu loài chim sinh sống. Hàng triệu loài chim họp đàn bay về đây tìm thức ăn. Những loài linh trưởng to lớn, những đàn lớn động vật ăn cỏ và những loài động vật săn mồi. Tất cả tạo nên một hệ sinh thái đa dạng và khác biệt, đóng vai trò quan trọng bậc nhất của châu Phi cũng như lịch sử tiến hóa của loài người.
Vết nứt này là một vùng rộng lớn với địa hình dạng máng, được nhà thám hiểm người Anh John Walter Gregory đặt tên là Great Rift Valley (Thung lũng Tách giãn lớn). Ngày nay, thuật ngữ này thường được sử dụng để chỉ thung lũng của Rift Đông Phi, là một ranh giới mảng tách giãn kéo dài từ nối ba Afar về phía Nam băng qua Đông Phi và là một quá trình chia tách mảng châu Phi thành hai mảng mới. Các nhà địa chất học gọi các mảng này là vi mảng: vi mảng Nubia và Somalia.
Hệ thống hồ Kenya trong thung lũng Great Rift nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên nổi bật, bao gồm ba hồ: Bogoria, Nakuru và Elementaita với tổng diện tích 32.034ha. Cảnh quan ở đây mang vẻ đẹp thiên nhiên sống động, đầy màu sắc, quy tụ nhiều nhất các loài chim trên thế giới như: hồng hạc, bồ nông trắng, cũng như nhiều động vật hoang dã khác: tê giác đen, hươu cao cổ, sư tử, báo,...
Hồ Bogoria là một hồ nước mặn rộng lớn nhưng rất nông (độ sâu khoảng lOm). Với chiều dài 34km và chiều rộng 3,5km, nó là một trong những thiên đường của chim hồng hạc. Do nằm trong vùng núi lửa, hồ Bogoria có rất nhiều mạch nước nóng phun lên từ đáy. Sự hiện diện của các loại muối và nước nóng khiến cho không có bất kỳ loại tảo nào có thể sống được ở đây. Hồ Bogoria nổi bật với màu hồng trải dài trên bờ hồ hay lưu vực nước lớn của hàng ngàn chú chim hồng hạc kiếm ăn.
Hồ Nakuru cũng được coi là nơi tập trung hồng hạc nhiều thứ 3 trên thế giới, bao gồm hơn 2 triệu con. Ngoài ra, nơi đây còn là ngôi nhà của khoảng 400 loài động vật, với nhiều loài hoang dã quý hiếm như khỉ đầu chó, cấu trúc Mỹ, hà mã, báo, linh dương...
Hồ Elementaita còn được viết với nhiều cách khác nhau như: El- menteita, Elmentaita, Elementeita hoặc Elementaita. Hồ cũng là nơi tập trung nhiều chim hồng hạc, bồ nông. Nó cũng là môi trường sống của ngựa vằn, linh dương, linh dương châu Phi và lợn lòi...