Ngày 26-4-2003, tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam khóa XI đã thông qua Nghị quyết về việc chia tỉnh Cần Thơ thành thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang.
Thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương có diện tích tự nhiên là 138.959,99ha với dân số 1.112.121 người, gồm 3 dân tộc: Kinh, Khơme, Hoa. Ngày 2-1-2004, Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải đã ký Nghị định 05/2004/NĐ-CP thành lập 8 đơn vị hành chính mới trực thuộc thành phố Cần Thơ, gồm 4 quận và 4 huyện:
- Quận Ninh Kiều có 12 phường: Cái Khế, An Hoà, Thới Bình, An Nghiệp, An Cư, An Hội, Tân An, An Lạc, An Phú, Xuân Khánh, Hưng Lợi và An Bình.
- Quận Bình Thủy gồm 6 phường: Bình Thủy, An Thới, Trà Nóc, Long Hoà, Long Tuyền, Thới An Đông.
- Quận Cái Răng có 7 phường: Lê Bình, Thường Thạnh, Phú Thứ, Tân Phú, Ba Láng, Hưng Phú, Hưng Thạnh.
- Quận Ô Môn gồm 5 phường: Châu Văn Liêm, Thới An, Phước Thới, Trường Lạc, Thới Long.
- Huyện Phong Điền có 6 xã: Mỹ Khánh, Giai Xuân, Tân Thới, Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Trường Long.
- Huyện Cờ Đỏ có 2 thị trấn: Thới Lai, Cờ Đỏ và 12 xã: Thới Thạnh, Định Môn, Thới Đông, Trường Thành, Trường Xuân,
Trường Xuân A, Đông Thuận, Xuân Thắng, Thới Lai, Đông Bình, Đông Hiệp, Thới Hưng.
- Huyện Vĩnh Thạnh gồm thị trấn Thạnh An và 8 xã: Thạnh Lộc, Thạnh Quới, Thạnh Mỹ, Thạnh Phú, Thạnh Thắng, Trung Hưng, Vĩnh Trinh.
- Huyện Thốt Nốt gồm thị trấn Thốt Nốt và 7 xã: Thuận Hưng, Trung Nhất, Tân Lộc, Trung Kiên, Trung An, Trung Thạnh, Thới Thuận.
Trên cơ sở kế thừa những điều kiện thuận lợi về tự nhiên cũng như những thành quả kinh tế - xã hội của tỉnh Cần Thơ cũ, thành phố Cần Thơ đang tiếp tục chuyển đổi mạnh cơ cấu kinh tế, ổn định xã hội.
Thành phố Cần Thơ đang chú trọng rà soát lại quy hoạch tổng thể kinh tế - xã hội và đô thị; tập trung xây dựng trật tự đô thị; thực hiện có hiệu quả về cải cách thủ tục hành chính và xây dựng hệ thống chính trị trong sạch và vững mạnh. Thành phố tiếp tục phát triển công nghiệp theo hướng tập trung. Hiện nay trên địa bàn thành phố có 4 khu công nghiệp là: Trà Nóc I, Trà Nóc II, Hưng Phú I và Hưng Phú II. Phát triển nông nghiệp năng suất cao. Hiện thành phố đang thực hiện hình thức tổ chức các nông lâm trường như nông trường Sông Hậu, nông trường Cờ Đỏ. Cần Thơ thuộc vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa. Có 2 mùa rõ rệt: mùa mưa có gió Tây Nam từ tháng 4 đến tháng 11 và mùa khô có gió Đông Bắc từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau. Nhiệt độ trung bình cả năm là 270C, lượng mưa trung bình hằng năm là 1.635mm. Tổng giờ nắng trong năm là 2.582 giờ. Độ ẩm trung bình cả năm là 83%.
Thành phố Cần Thơ có hệ thống giao thông khá hoàn chỉnh. Về đường bộ có quốc lộ 1A đi qua, các đường liên tỉnh gần quốc lộ 91 đi An Giang, và quốc lộ 80 đi Kiên Giang. Về đường thủy, quan trọng nhất có tuyến sông Hậu, có cảng Cần Thơ. Về hang không có sân bay Trà Nóc.